Het verschil tussen een trainer en een coach is dat de trainer zich richt op het boeken van prestatiewinst in de voorbereidingsperiodes terwijl de coach zich richt op het reduceren van prestatieverlies tijdens wedstrijden.
Het vak van trainer en het vak van coach worden vaak op één hoop gegooid, maar het zijn wel degelijk twee verschillende specialismen. Het verschil tussen beide specialismen kan het best worden uitgelegd aan de hand van bovenstaand prestatiemodel.
Zowel de trainer als de coach willen de prestaties van hun sporters optimaliseren. De prestaties die sporters potentieel kunnen leveren, is een combinatie van fysieke, technische, tactische en mentale factoren die elkaar ook onderling beïnvloeden. De trainer richt zich op het versterken van die factoren, hetgeen prestatiewinst oplevert en zodoende het potentiële prestatieniveau verhoogt.
Zoals te zien is in Figuur 1, is het potentiële prestatieniveau uiteindelijk de belangrijkste voorspeller van de daadwerkelijke prestaties van sporters. Hoe meer erin zit, hoe meer eruit kan komen. De belangrijkste taak van de coach is vervolgens om de sporters te helpen om hun potentieel volledig te benutten op de momenten dat het erom gaat. Ofwel, de coach richt zich op het reduceren van prestatieverlies tijdens wedstrijden. De goede coach richt zich daarbij op datgene wat sporters wel moeten doen (bijvoorbeeld taken geconcentreerd uitvoeren), en niet op datgene wat ze niet moeten doen (bijvoorbeeld niet denken aan verliezen van jezelf of van anderen, of aan de gevolgen daarvan).
Zoals uiteengezet in een eerder blog, presteren zonder prestatieverlies is bijzonder knap. Er is namelijk bijna altijd sprake van prestatieverlies in competitieve situaties, vooral wanneer de druk hoog is. Een goede coach is dan geen overbodige luxe.
Op de site van de KNVB wordt het verschil tussen trainer en coach als volgt geformuleerd: “De trainer begeleidt de spelers voor, tijdens en na de trainingen. De coach begeleidt de spelers voor, tijdens en na de wedstrijden.”
Ook trainer en sportcoach van het jaar 2008 Robin van Galen kan zich hierin vinden: “Trainen en coachen horen weliswaar bij elkaar en zijn vaak onder gebracht bij één persoon, maar het zijn zeker wel twee verschillende specialismen … Een trainer probeert de sporter simpelweg beter te maken op bijvoorbeeld technisch, tactisch, fysiek of mentaal vlak … als coach ben je in een wedstrijd in het hier en nu bezig en doe je simpelweg alles om te winnen.”
Een goede trainer kan ook een goede coach zijn, maar dat is niet automatisch het geval.
Meer lezen?